اخبار و تازه ها دوشنبه 15 آبان 1402 ساعت 0:50

وضعِ تغذیه جامعه روز به روز بدتر می شود

مدیر انجمن علمی غذا و تغذیه حامی سلامت با اظهار تاسف از اینکه همزمان با تورم بالای تحمیلی به مردم وضع تغذیه جامعه روز به روز بد تر و باعث بروز و شیوع سوءتغذیه خصوصا در کودکان، بد خوری و کم و بیش خوری گروه های متفاوت مردم و به طبع آن افزایش بار بیماریهای غیر واگیر و افزایش روز افزون هزینه های درمانی شده است، گفت:«مواد غذایی مختلف در طول یک سال از 27 تا بیش از 50 درصد افزایش قیمت داشته است وقشر متوسط حداقل 5 دهک درآمدی از تدارک سبد مطلوب غذایی عاجزند.»

دکتر ربابه شیخ الاسلام مدیر انجمن علمی غذا و تغذیه حامی سلامت در گفت و گو با خبرنگار سلامت نیوز در مورد وضعیت تغذیه ای مردم و راه های حل مشکلات، ضمن اظهار تاسف از اینکه همزمان با تورم بالای تحمیلی به مردم وضع تغذیه جامعه روز به روز بد تر و باعث بروز و شیوع سوءتغذیه خصوصا در کودکان ، بد خوری و کم و بیش خوری گروه های متفاوت مردم و به طبع آن افزایش بار بیماریهای غیر واگیر و افزایش روز افزون هزینه های درمانی شده است در تکمیل سخنانش اضافه کرد:«مشکلات عمده تغذیه ای مردم درحال حاضربیشتر اقتصادی است که من آنرا در حد یک بحران میدانم و پس از آن آموزش های همگانی برای انتخاب های درست غذایی، وقتی مواد غذایی مختلف در طول یک سال از 27 تا بیش از 50 درصد افزایش قیمت داشته است وقشر متوسط حداقل 5 دهک درآمدی از تدارک سبد مطلوب غذایی عاجزند واز طرف دیگر نابرایری توزیع درامد روز به روز در حال افزایش است بدیهی است که برای گذر از این بحران نیاز به عزم و تعهد قوی دولت داریم و تنها با بیان و تکرار مشکلات دردی درمان نمی شود.»

وی گفت:« شورای عالی غذا و تغذیه از سال 1385 تا کنون چندین بار سند ملی امنیت غذا و تغذیه را مورد بحث و تبادل نظر تمامی ارگانهای متولی قرار داده است و این روزها خبر از تصویب آن آمده است ولی اقدامات اساسی اقتصادی که نگاه به قیمت دلار دارد نیاز به تغییراتی عمیق تر در لایه های حاکمیتی دارد که از بحث ما خارج است.»

وی افزود:«اگر اعتقاد بر این است که در این بحران بخش علمی تغذیه کشور حداقل می تواند با آموزش های مستمرانتخاب هایغذایی مطلوب و ارزان تر برای سلامت مردم را از طریق همه ارگانهای موجود خبری و آموزشی در اختیار مردم قرار دهد مشخص نیست که چرا ساختار موجود درزمینه بهبود تغذیه جامعه در وزارت بهداشت مورد حمایت نیست و مانند همیشه بخش تغذیه و نقش آفرینی آن در سلامت مردم توسط متولیان سلامت بخوبی درک نمی شود و مدیران این دفتر در طول زمان زیر فشار اینکه اهمیت تغذیه در سلامت را به بدنه وزارت ثابت کنند گرفتارند تا بتوانند متناسب با شرح وظایف (که باید آنرا روزآمد کرد ) کار خود را انجام دهند.»

غفلت های ساختاری از سلامت مردم در وزارت بهداشت


دکتر شیخ الاسلام در ادامه مطلب اضافه کرد:« برای درک تنگناها، و بی اهمیت پنداری سلامت تغذیه ای نگاهی به تاریخچه غفلت های ساختاری در وزارتخانه ای که وظیفه اش توجه به ابعاد مختلف سلامت مردم وجامعه است ضروریست. سال 1367 که شروع کار من در معاونت بهداشت بود و ساختار مراقبت های بهداشتی اولیه یا PHC را بعنوان بستر کار خود مطالعه می کردم متوجه بخشی از این سیستم تحت عنوان عرضه غذا و تغذیه مناسب (Food Supply& Proper Nutrition ) شدم که متاسفانه در ساختار شبکه مورد غفلت قرار گرفته بود.»

وی افزود:« البته دو کارشناس تغذیه بعنوان طرح در اداره کل بهداشت خانواده بودند ولی نگاه کامل به تغذیه جامعه درمعاونت بهداشت وزارت بهداشت وجود نداشت در حالیکه این بند PHC بطور کامل، اطمینان از وجود مواد غذایی مناسب در محل زندگی مردم و توانایی مردم در انتخاب غذا و آموزش های مناسب را برای درک اهمیت تغذیه خوب توصیه می کند و مسلما ساختار مناسب برای آن باید تدارک میشد و حتی نقش وزارتخانه های متولی آنزمان در این ساختار تعیین میشد ، در راس این وزارتخانه ها وزارت کشاورزی، بازرگانی داخلی که احتمالا آنزمان در توزیع مواد غذایی در کشور نقش ایفا می کرد و وزارت آموزش و پرورش برای آموزش های سلامت بخش می بایست از ابتدا در PHC حضور فعال خود را درک و نقش مهم خود را در سلامت تغذیه ای و امنیت غذایی در شبکه سلامت کشور ایفا می کردند.»

دکتر شیخ الاسلام گفت:« قطعا بنیان گذاران مراقبت های بهداشتی اولیه یا همان PHC که همه ما وامدار تلاش های گسترده آنان هستیم و نامشان به نیکی در تاریخ سلامت کشور پایدار خواهد ماند بیش از 50 سال پیش که این ساختار کلیدی و مهم را با تلاش های بسیاربرای ارایه خدمات سلامت به مردم خصوصا مناطق روستایی و محروم بوجود، می آورده اند می دیدند در بعضی مناطق روستایی مردم با دامپروری، داشتن مزارع، باغ های میوه مواد غذایی خوبی در اختیارشان است و دسترسی به مواد غذایی و آموزش های مستمر برای انتخاب های غذایی را لازم نمی دیدند البته درPHC ستون های اصلی خدمات سلامت همکاری های بین بخشی و مشارکت مردم بود، ولی از نظر متولیان اولیه ایجاد این ستون ها با توجه به دشواری هایش و الویت های پزشکی (بهداشتی و درمانی )که داشتند ، چنان اهمیت نداشت.»

دکتر ربابه شیخ الاسلام که میگوید مطالعات فراوانش در زمینه تغذیه جامعه باعث شد تصمیم بگیرد رشته تخصص اپیدمیولوژی با گرایش تغذیه را برای توانمندی در حل مشکلات پیچیده سلامت تغذیه ای بگذراند، درادامه گفت:« اگر از همان موقع نگاه متولیان استقرار شبکه نگاه کامل تری بود و تجربه این سالها را داشتیم که می گوییم سلامت برای همه و همه برای سلامت وعلاوه بر این اعتماد کامل ملی و تعهد و عزم ملی را هم بیش از امروز داشتیم می توانستیم با اجرایی کردن بندهای اصلی و ستون های همکاری های بین بخشی و مشارکت جامعه، سیستم PHCکاملتری بدون نیاز به شوراهای ایجاد شده بعدی که بسیار وقت و سرمایه برد و هنوز نتیجه مطلوب را نداده ، داشته باشیم.»

وی افزود:« لازم است در همین جا به تلاش های گسترده استاد پیشکسوت شبکه جناب آقای دکتر ملک افضلی در ابتکار کسب مشارکت جامعه در PHC زمانی که ایشان معاون پژوهشی وزارت بودند اشاره کنم که متاسفانه به دلیل عادت نادرست و غیر منطقی سیستم دولتی بعد از برکناری ایشان از آن پست ، بطور کلی محو شد در حالیکه بازدید ها و سفر های شخصی من از این تلاش نشان میداد که چه استقبال و همکاری غیر قابل باوری از طرف مردم و خصوصا زنان مناطق مختلف روستایی و شهری در ایجاد آن مراکز بعمل می آمد. سفرهایی که مرا بعنوان یک مدیر سلامت بسیار شاد و امیدوار می کرد، خصوصا حضور زنان که می توانست اکنون کارهای آموزشی را بسیار ساده کند و بستری باشد که ما بتوانیم با استفاده از این حضور کفایت تغذیه ای دوران کودکی خصوصا 6 سال اول تولد که رشد سریع بدن ومغزکودک صورت می گیرد و اجرای برنامه های مراقبت های همه جانبه کودکان را با حضور آنان سرعت ببخشیم.»

در دهه 70 بخش بزرگی از روستاها دسترسی به مواد غذایی مورد تاکید را نداشتند


دکتر شیخ الاسلام تاکید کرد:«در حقیقت در سال های متمادی در شبکه بهداشت و درمان تنها به مراجعینی که برای خدمتی به خانه های بهداشت مراجعه می کردند تنها آموزشی سرپایی که چه مواد غذایی مصرف کنند، داده میشد و این آموزش ها بدون توجه به اینکه چه مواد غذایی در منطقه موجود است و آیا خانواده توان خرید و یا پیدا کردن آنرا دارد یا خیر صورت می گرفت ، در دهه 70 بخش بزرگی از روستا های کشور دسترسی به مواد غذایی که در آموزشها به آن تاکید میشد نداشتند و اگر آن زمان جمعیت شهری و روستایی تقریبا برابر هم بود الان 70 درصد جمعیت کشور شهری هستند و الان آن شبکه ای که ما با آن زحمت راه اندازی کردیم که بیشتر به روستاها خدمت رسانی می کردند تنها 20 درصد از جمعیت روستایی ماندگار شده اند. ارائه خدمات بهداشتی درمانی در شهرها حدود ده سال پیش همراه با استفاده از خدمات آنلاین شروع شده است که می تواند با برقراری سیستم ارجاع کامل شود ولی متاسفانه هنوز در راه اندازی برنامه پزشک خانواده که پیش زمینه ارجاع است باید در انتظار اقدامات بود. »


منبع: 
تعداد بازدید :  4401
نوشته شده توسط: مدیر سیستم
کلمات کلیدی: 


اخبار و تازه ها
سمینار ها و همایش ها
نمایشگاه ها
کارگاه های آموزشی
طرح ها و برنامه ها

دکتر ربابه شیخ الاسلام

رئیس انجمن